Opinie: Schadeherstel of woningverbetering?

Door: skjuristen | 10 juni 2020

Misschien herkent u het wel, u heeft een melding van aardbevingsschade gedaan en de schade is door de experts gekwalificeerd als aardbevingsschade. Tegelijkertijd calculeren zij het schadebedrag volgens de door hun meest voor de hand liggende herstelmethode. U bent het niet eens met de aanbevolen herstelmethode, wat u betreft moeten er andere (veelal duurdere) maatregelen worden genomen om de schade op een goede manier te herstellen. Wat te doen als u het niet eens bent met de aanbevolen herstelmethode?

De zienswijze

In de eerste plaats ligt het voor de hand om naar aanleiding van het deskundigenrapport binnen twee weken (na eventueel aangevraagd uitstel binnen zes weken) een zienswijze in te dienen. Dit is een document waarin u aangeeft dat u het niet eens bent met de door de expert aanbevolen herstelmethode waarbij u gelijktijdig de redenen aangeeft waarom u het er niet mee eens bent. Laten wij stellen dat het in dit geval gaat om scheuren in het voegwerk. In het algemeen wordt als herstelmethode geadviseerd om de gescheurde voegen uit te kappen en de muur op die plaatsen opnieuw in te voegen. Daar valt tegenin te brengen dat plaatselijke vervanging van voegwerk kleurverschillen oplevert waardoor altijd zichtbaar blijft dat een deel van de gevel opnieuw is ingevoegd. Tegelijkertijd zou u onder bepaalde omstandigheden bevoordeeld kunnen worden als wordt besloten dat het gehele voegwerk uit de gevel uitgekapt en opnieuw ingevoegd moet worden. In dat geval zou sprake kunnen zijn van woningverbetering. Omdat het doel van schadetaxaties enkel tot doel heeft om schade te vergoeden en geen verbeteringen te financieren blijft het twistpunt bestaan hoe om te gaan met deze en soortgelijke situaties.  

Volledig schadeherstel

Het algemene uitgangspunt is en blijft dat de daadwerkelijk geleden schade wordt vergoed. Bij de begroting van de fysieke schade moet aldus rekening worden gehouden met alle omstandigheden van het geval. Het gaat niet enkel om de goedkoopst mogelijke optie, maar om de herstelmethode waarin u zo goed als mogelijk wordt teruggebracht in uw vermogenspositie die bestond zonder schade die ten gevolge van aardbevingen is geleden. In het kader van ruimhartige schadetoekenning door de TCMG zal de schadeberekening wat ons betreft niet te restrictief uitgelegd mogen worden. Het is namelijk goed voorstelbaar dat (als wij het voorbeeld blijven volgen) het verbeteren van een hele gevel inderdaad zorgt voor woningverbetering. Waar het voegwerk al slecht was en op bepaalde plaatsen scheuren vertoonden, zal het opnieuw invoegen van de gehele gevel ervoor zorgen dat u er juist op vooruit gaat. Toch neemt dit wat ons betreft niet weg dat een minder vergaande maatregel (lees: een gedeelte van de gevel opnieuw invoegen) niet zorgt voor volledig schadeherstel. Wat ons betreft is het in zo’n geval voorzienbaar dat alsnog de gehele gevel opnieuw ingevoegd moet worden omdat de benadeelde anders met restschade blijft zitten.

Op het voorgaande valt uiteraard een en ander af te dingen. De beoordeling van schademeldingen ziet met name op de vergoeding van fysieke schade bij woningen. Als de gehele gevel opnieuw ingevoegd zou worden dan komt u als benadeelde in een betere positie te verkeren dan voorheen. Met de voorgestelde herstelmethode om slechts een gedeelte opnieuw te voegen, blijft weliswaar restschade bestaan, al bestaat deze restschade uit woningwaardedaling ten gevolge van het aardbevingsstigma dat over is gebleven na herstel. Met andere woorden de schade is hersteld, maar er blijft een optisch litteken waarneembaar. Deze waardevermindering van woningen kan weliswaar via andere wegen alsnog vergoed worden al is het hiervoor doorgaans noodzakelijk om de woning verkocht te hebben. Alhoewel de exacte mogelijkheden tot schadevergoeding bij waardedaling momenteel nog niet geheel zijn uitgekristalliseerd, heeft de Hoge Raad geoordeeld dat voor een goede schadeberekening het van belang is dat er sprake moet zijn van een “geofysisch voldoende stabiele toestand”. Met andere woorden en kort door de bocht gezegd: er mogen geen grote aardbevingen meer voorkomen voordat de daadwerkelijke waardevermindering begroot kan worden. Dit zal naar alle waarschijnlijkheid inhouden dat een schadevergoeding vanwege stigmaschade (waardevermindering) vooralsnog enkel bij verkoop verkregen kan worden (voor meer informatie verwijzen wij naar de blog “waardevermindering woningen in het aardbevingsgebied”).

Omdat de door u geleden schade met de laatste methode niet geheel vergoed wordt en pas volledig vergoed kan worden bij verkoop of een voldoende stabiele toestand, is het onzes inziens voor de hand liggend dat het niet strookt met de ruimhartige instelling om benadeelden te compenseren door voor de goedkopere hersteloptie te kiezen. Het is daarom altijd van belang om de juiste balans te vinden tussen enerzijds schadeherstel en anderzijds woningverbetering. Als er sprake is van woningverbetering dan is het vervolgens de vraag of minder vergaande maatregelen ook voor volledig schadeherstel kunnen zorgen. Als dit niet het geval is dan zijn wij van mening dat het risico op ‘te veel’ betalen voor rekening moet blijven voor diegene die de schade veroorzaakt heeft. Bij een andere redenering blijft er altijd een bepaalde mate van restschade bestaan terwijl u deze schade niet althans niet geheel had kunnen voorkomen. Diegene die profijt heeft van aardgaswinning, zal derhalve het volledige risico moeten dragen voor alle schade die deze gaswinning tot gevolg heeft. Dat wordt onzes inziens niet anders als overcompensatie de enige mogelijkheid is om te voldoen aan de norm van volledig schadeherstel.  

Hoe nu verder?

Als u het niet eens bent met de voorgestelde herstelmethode dan kunnen wij u kosteloos adviseren en waar mogelijk een zienswijze opstellen om uw bezwaren naar voren te brengen. Hierbij doen wij tevens een beroep op bouwkundige experts die met een eigen onafhankelijke blik (second opinion) kijken in hoeverre de voorgestelde herstelmethode ook volledig herstel tot gevolg heeft. In samenwerking met deskundigen geven wij u kosteloos advies waarna besloten kan worden in hoeverre er voldoende gronden bestaan om een zienswijze in te dienen. Als alle schade in een rapport wordt toegekend wil dit dus niet per definitie zeggen dat daarmee ook de volledige schade vergoed wordt. Wij roepen u daarom altijd op om met een kritische blik naar uw schaderapport te kijken. Komt u er niet uit, raadpleeg ons…

Vertrouwen is goed, controle is beter!