U hoeft de televisie maar aan te zetten, de krant open te slaan, Facebook, Instagram of Snapchat te checken om te weten dat Nederland te maken heeft met het coronavirus. U heeft zich waarschijnlijk verheugd op de paasdagen, zeker met een weersverwachting van circa 20°C in de provincie Groningen op eerste Paasdag. Misschien heeft u zelfs een vakantie gepland, met familie, vrienden of uw geliefde naar de Drentse heide, de Zeeuwse kust of het Limburgse Heuvellandschap om aldaar in een tent, stacaravan, recreatiewoning, hotel of Pipowagen te verblijven. Door overheidsmaatregelen is het echter in sommige gevallen verboden om uw vakantie daadwerkelijk daar door te brengen of er zijn zoveel beperkingen ingesteld dat de lol er wel een beetje van af is. U belt met de aanbieder, de aanbieder begrijpt uw situatie heel goed en geeft aan dat hij ook een moeilijke tijd doormaakt ten tijde van de coronacrisis. Hij heeft een goede oplossing voor u en biedt een voucher aan, moet u die accepteren?
De voucher
De voucher (of beter gezegd een voucher, er bestaat geen universele regeling) is een creatieve oplossing van ondernemers om de consument zo goed als mogelijk tegemoet te komen met de intentie om zelf het hoofd boven water te kunnen houden. Een voucher is in feite niets anders dan een tegoedbon die onder bepaalde voorwaarden kan worden ingeleverd voor een product of een dienst. Als u een bepaald bedrag vooruit heeft betaald dan kan het zo zijn dat de onderneming dit bedrag al heeft geïnvesteerd in uw verblijf (bijvoorbeeld door zelf producten of diensten aan te schaffen, personeel te betalen e.d.). Als elke consument gelijktijdig geld terug vraagt of als het bedrag nog moet worden voldaan, de vakantie annuleert, dan is het voorzienbaar dat een onderneming in acute geldnood komt en mogelijk failliet gaat. Om dit te voorkomen worden veel vouchers aangeboden met het doel om de boeking tot nader order uit te stellen. Welke voorwaarden hieraan verbonden zijn hangt sterk af van de onderneming waar u zaken mee heeft gedaan. In veel gevallen zal en consument waarschijnlijk goed kunnen leven met de gestelde voorwaarden en kan een voucher geaccepteerd worden maar wat nu als u dit niet kunt, moet u dan een voucher accepteren of kunt u uw geld terug krijgen?
Geld terug of vakantie annuleren
In principe heeft u het recht om uw geld terug te krijgen of de vakantie te annuleren. U heeft een overeenkomst gesloten met een onderneming, de onderneming moet u een bepaald product of een dienst leveren en u moet de afgesproken prijs daarvoor betalen. Normaal gesproken is dit een logisch gegeven en zal dit geen problemen opleveren. Doordat veel organisaties (al dan niet vanuit overheidswege) niet de (volledige) dienstverlening kunnen leveren zoals dat met u is overeengekomen, kan de onderneming niet aan de overeengekomen verplichtingen voldoen. Hierbij is het van belang om te kijken naar de specifieke beperkingen:
Volledig verbod vanuit overheidswege
De meest verstrekkende beperking houdt in dat de Rijks- en/of lokale overheid het aan ondernemers verboden heeft om open te gaan of u de toegang ontzegt om naar de afgesproken vakantieplaats te komen. In dat geval is er sprake van een overmachtssituatie:
Artikel 6:75 BW
Een tekortkoming kan de schuldenaar niet worden toegerekend, indien zij niet is te wijten aan zijn schuld, noch krachtens wet, rechtshandeling of in het verkeer geldende opvattingen voor zijn rekening komt.
In veel overeenkomsten of algemene voorwaarden zijn bepalingen opgenomen waarin wordt aangegeven wat er moet gebeuren in dergelijke situaties (garanties en/of exoneraties). Het is daarom van groot belang om in dat geval de overeenkomst te bekijken. Indien geen afwijkende zaken zijn overeengekomen kan de overeenkomst met de ondernemer ontbonden worden. Dit betekent concreet dat toekomstige betalingen niet meer verricht hoeven te worden en reeds betaalde gelden teruggegeven moeten worden.
Beperkt verbod vanuit overheidswege
Met name bij campings geldt op dit moment de maatregel dat veel campings open mogen zijn maar het sanitair niet gebruikt mag worden. Afhankelijk van de vraag in hoeverre u dit sanitair moet kunnen gebruiken om redelijkerwijs een goede vakantie te kunnen hebben, kan de overeenkomst al dan niet ontbonden worden. Als u met een tentje op de camping staat en u geen gebruik kunt maken van toiletgebouwen en douches, dan kan u in alle redelijkheid niet het genot verschaft worden dat u had mogen verwachten bij het boeken van de campingplaats. In dat geval kunt de overeenkomst ontbinden en heeft u recht op teruggave van uw geld. Als u een huisje huurt met eigen privévoorzieningen, dan kunt u in principe ‘gewoon’ gebruik maken van dit huisje en heeft u geen bijzonder nadeel (behalve dat de sfeer waarschijnlijk anders zou zijn), in dat geval heeft u naar alle waarschijnlijkheid geen recht op teruggave of annulering. Indien u een voucher krijgt aangeboden zal dit snel als een mooi alternatief kunnen worden gezien.
Vrijwillige beperkingen van de ondernemer
Sommige ondernemers leggen zichzelf beperkingen op terwijl dit vanuit overheidswege niet strikt noodzakelijk zou zijn. Afgezien van eventuele bijzondere omstandigheden die de ondernemer redelijkerwijs geen keuze laten, is het in beginsel zo dat het risico op niet-nakoming in dat geval volledig voor de ondernemer blijft. Als u geen aangeboden voucher wenst te accepteren en de ondernemer heeft aangegeven niet aan de overeenkomst te kunnen voldoen. Dan kunt u de overeenkomst ontbinden en uw geld terug vragen. Let wel, dit kan anders zijn als de beperkingen dusdanig gering zijn dat een redelijk normaal verblijf alsnog mogelijk is, in dat geval kunt u ‘gewoon’ komen naar uw verblijf en is de ondernemer niet zonder meer verplicht om uw geld terug te geven.
Voucher of geld terug, wat moet ik kiezen?
Als de onderneming waar u een overeenkomst mee gesloten heeft, bij een (recreatie)branchevereniging is aangesloten, is er vaak veel aan gedaan om goede voorwaarden voor u als consument te creëren. Dit om te voorkomen dat u uw geld terug vraagt en ondernemingen in economisch zwaar weer belanden. Zo bestaan er vouchers die beschermen tegen faillissement van de onderneming waardoor bij faillissement, u uw voucher ook bij een andere onderneming kunt gebruiken. Als u uw geld terugvraagt en de onderneming failliet gaat, dan is het maar zeer de vraag of u uw geld ooit terug ziet. Een nadeel van vouchers is dat zij vaak een beperkte geldigheidsduur hebben en uw wensen naar verloop van tijd kunnen veranderen. Nu de paasvakantie in duigen is gevallen, is het doel van de vakantie misschien voorbij en is teruggave van geld mogelijk een beter alternatief.
Het blijft een persoonlijke afweging waarbij ook veel afhangt van de mate van (on)mogelijkheden om de vakantie zo goed en zo kwaad als het gaat toch te kunnen genieten. Als dit goeddeels mogelijk is maar u er gezien de omstandigheden geen zin meer in heeft, dan is een voucher een prima alternatief. Als uw vakantie niet door kan gaan en uw het betaalde geld hard nodig heeft of het niet ziet zitten om de vakantie in de toekomst alsnog te houden, dan zal teruggave het betere alternatief zijn. Het accepteren van een voucher is maatschappelijk gezien het meest wenselijk, teruggave van geld of annulering van een vakantie kan gezien persoonlijke omstandigheden soms beter zijn. De keuze is aan u. Heeft u vragen of ondervindt u problemen? Neemt u dan contact met ons op!
Bovenstaande blog geeft algemene gezichtspunten weer ten aanzien van vouchers maar kan niet worden opgevat als een op maat gemaakt juridisch advies. Heeft u een persoonlijke vraag? Neem dan vrijblijvend contact met ons op om uw specifieke situatie te bespreken.