Corona en de economische gevolgen, wat betekent dit voor u?

Door: skjuristen | 17 maart 2020

Vele kranten schrijven er al over, een economische crisis als gevolg van het coronavirus lijkt bijna onontkoombaar. Hele bedrijfssectoren vallen stil en de gevolgen voor de werknemers zijn niet mals. Iedereen heeft natuurlijk gehoord over de sluiting van alle horecagelegenheden, één van de grootste sectoren in Nederland. Daarnaast kennen we de verhalen van bijvoorbeeld de KLM, waar vele mensen ontslag hebben gekregen. Maar ook kleine ondernemingen worden hard getroffen en ZZP’ers verliezen opdrachten. De verwachtingen voor de komende weken zijn nog slechter en langdurige inkomensvermindering zal voor verschillende faillissementen zorgen. Of u nu ZZP’er, flexwerker, werknemer in loondienst of een grote werkgever bent, u zult de gevolgen van het coronavirus de komende tijd waarschijnlijk gaan merken. De Rechtswinkel Veendam zal in deze blog duidelijkheid scheppen over enkele maatregelen die worden getroffen, zodat u goed voorbereid bent op eventuele gevolgen en weet wat u kunt verwachten.

Het kabinet

Het kabinet heeft aangekondigd zich in te gaan zetten voor ondernemers, om te proberen de economische schade van het coronavirus te beperken. Het kabinet kan zo’n 90 miljard euro extra beschikbaar stellen om de economie te ondersteunen. Er zijn verschillende regelingen van kracht waardoor werkgevers, ZZP’ers en kleine ondernemingen (hopelijk) de crisisperiode kunnen overbruggen. De overheid zal bijvoorbeeld zelf grotendeels garant staan bij het aanvragen van een overbruggingskrediet bij de banken. Daarnaast wordt er hulp geboden aan ZZP’ers vanuit het kabinet.

Wat moeten werkgevers doen?

Het advies van de Rijksoverheid aan werkgevers is om werknemers in elk geval tot en met 6 april 2020 zo veel mogelijk thuis te laten werken. Bekijk dus of thuiswerken voor uw werknemers mogelijk is. Daarnaast doet de Rijksoverheid een oproep om de werktijden van de werknemers zoveel mogelijk te spreiden. Op deze manier komen de werknemers zo min mogelijk met de rest van de collega’s in aanraking.

Daarnaast stelt de overheid de werkgever verplicht om een gezonde en veilige werkomgeving te waarborgen. Daarom kan het zijn dat een werknemer de toegang tot de werkvloer wordt geweigerd, als hier goede redenen voor zijn. Binnen de vitale beroepen (zorginstellingen, politie, brandweer, elektriciteit etc.) is het belangrijk dat de werknemers die geen klachten hebben zoveel mogelijk doorwerken.

Wat moeten werkgevers doen wanneer een werknemer in quarantaine moet blijven? De werknemer is ziek en moet in principe het loon doorbetaald krijgen. De dagen dat de werknemer ziek is kunnen dan ook niet als vakantiedagen gelden, maar moeten als ziekteverlofdagen gekenmerkt worden. Ook wanneer personeel nog in het buitenland ‘vast’ zit, moeten deze werknemers in principe doorbetaald worden. Het hangt echter van de specifieke omstandigheden en van het lokale arbeidsrecht per land af welke regels er precies gelden.

Hulp aan ZZP’ers

Het kabinet is aan het kijken hoe er hulp geboden kan worden aan ZZP’ers. Een ZZP’er (zelfstandige zonder personeel) is zelfstandig bij het aantrekken, inrichten en uitvoeren van zijn werkzaamheden. Hierbij is er geen sprake van meewerkend personeel. Dit betekent ook dat hij/zij zelf voor de eventuele risico’s staat. Dit zorgt er dan ook voor dat ZZP’ers getroffen worden door de economische gevolgen van het coronavirus. Wanneer het werk afneemt – wat in de komende weken zal gebeuren en in veel gevallen al bezig is – heeft een ZZP’er automatisch minder of geen inkomen meer. Veel ZZP’ers hebben last van afzeggingen of een afname van klanten en klussen. ZZP’ers kunnen aanspraak maken op de BMKB-regeling om een overbruggingskrediet aan te vragen.

De BMKB-regeling

De borgstelling midden- en kleinbedrijf (BMKB) is in sinds 16 maart 2020 verruimd, als gevolg van de economische zorgen die volgen op het coronavirus. De regeling maakt het voor ondernemers makkelijker om geld te lenen bij kredietverstrekkers zoals bijvoorbeeld banken. Normaal gesproken staat de overheid garant voor 50% van het krediet dat verstrekt wordt aan de ondernemer. Met de verruiming van de BMKB-regeling stelt de overheid nu 90% van het bedrag beschikbaar als borg. Hierdoor zullen banken makkelijker en sneller krediet kunnen verruimen en hierdoor hebben ondernemers de mogelijkheid om eerder en meer geld te lenen.  

De BMKB-regeling kan ook door ondernemers gebruikt worden om hun rekening courant-krediet te verhogen. Het rekening courant-krediet is het bedrag dat een ondernemer rood mag staan. Dit is essentieel voor ondernemers, omdat vele kosten en vaste lasten wel doorlopen, terwijl er geen nieuwe inkomsten binnenkomen. Hierdoor zal het voor veel ondernemers op het punt komen dat ze rood komen te staan. Met de BMKB-regeling hoopt de overheid te voorkomen dat het mislopen van inkomsten een grote groep ondernemers de kop zal kosten.

Werktijdverkorting

Werktijdverkorting is precies wat het woord al zegt – de werktijd van de werknemers wordt verkort. Dit was bedoeld voor bedrijven die tijdelijk geen of niet genoeg werk meer hebben voor (een deel van) het personeel, door omstandigheden die buiten het normale ondernemersrisico vallen – zoals in dit geval het coronavirus. Echter, in de laatste paar dagen is de werktijdverkorting-regeling zo vaak aangevraagd dat de Rijksoverheid het niet meer aankan. Daarnaast is gebleken dat de werktijdverkortingsregeling niet in alle gevallen de goede oplossing is. Op dit moment is het dan ook niet meer mogelijk om werktijdverkorting aan te vragen. Ter vervanging komt er een nieuwe regeling voor de tegemoetkoming van de loonkosten.

Wanneer u al een toekenning voor werktijdverkorting gekregen heeft, blijft de vergunning van kracht. Wanneer u de werktijdverkorting pas geleden heeft aangevraagd maar nog geen toezegging heeft gehad, zal u moeten wachten op bericht hierover. De aanvraag zal worden behandeld als een aanvraag voor de nieuwe regeling. Wanneer uw vergunning voor werktijdverkorting afloopt en u verlenging wilt, zult u gebruik moeten maken van de nieuwe regeling.

Noodfonds Overbrugging Werkgelegenheid (NOW)

De regeling werktijdverkorting is gestopt als maatregel. Deze regeling bleek niet genoeg toegesneden op de ingrijpende gevolgen van de corona-uitbraak voor Nederlandse bedrijven en organisaties. Daarom komt er een nieuwe regeling voor de tegemoetkoming van de loonkosten. Een aanvraag voor de nieuwe tegemoetkomingsregeling kunt u indienen bij het UWV.

Werkgevers kunnen een aanvraag indienen voor een tegemoetkoming in de loonkosten. Wordt deze aanvraag goedgekeurd, dan ontvangen ze van het UWV een voorschot. Op deze manier kunnen werknemers met een vast en flexibel contract worden doorbetaald.

De tegemoetkoming kan voor 3 maanden worden aangevraagd en daarna is er mogelijkheid tot verlenging van een extra 3 maanden. Een werkgever komt in aanmerking voor de tegemoetkoming in loonkosten wanneer er een omzetverlies van tenminste 20% wordt verwacht. Deze omzetdaling wordt gemeten vanaf 1 maart 2020.

De hoogte van de tegemoetkoming is afhankelijk van de omzetdaling en is maximaal 90% van de loonsom. Hieronder vindt u een overzicht van een aantal voorbeelden van hoe de relatie tussen de daling van de omzet en de procentuele hoogte van de tegemoetkoming zich verhoudt:

  • Wanneer 25% van de omzet wegvalt, kunt u een tegemoetkoming van 22,5% van de loonsom verwachten.
  • Wanneer 50% van de omzet wegvalt, kunt u een tegemoetkoming van 45% van de loonsom verwachten.
  • Wanneer 100% van de omzet wegvalt, kunt u een tegemoetkoming van 90% van de loonsom verwachten.

Op basis van de aanvraag bepaald het UWV de hoogte van het voorschot, ter hoogte van 80% van de verwachte tegemoetkoming. Achteraf kan worden vastgesteld wat de werkelijke daling in de omzet is geweest en zullen de bedragen worden gecorrigeerd.

Het bijzondere aan deze maatregel, in vergelijking met de werktijdverkortingsregeling is dat een werkgever ook een NOW-aanvraag kan indienen voor werknemers waarvoor een werkgever geen loondoorbetalingsplicht heeft. Hierbij kunt u denken aan werknemers met een oproepcontract/nul-urencontract. Ook uitzendbureaus kunnen voor alle uitzendkrachten die bij hen in dienst zijn een tegemoetkoming in loonkosten aanvragen.

Op deze manier worden zoveel mogelijk werknemers doorbetaald tijdens de periode dat het coronavirus heerst en er hoogstwaarschijnlijk minder werk te doen is. Daarnaast kunnen bedrijven hun personeel gewoon aanhouden maar hoeven ze hiervoor niet alle kosten te dragen.

De hierboven besproken regelingen zijn de regelingen waar het meest gebruik van gemaakt wordt en die voor de meeste situaties zullen voldoen. Echter, er zijn natuurlijk ook uitzonderingen en andere gevallen. Wilt u meer weten over speciale gevallen, dan staat de Rechtswinkel Veendam voor u klaar. Neem contact met ons op via telefoon of e-mail met eventuele vragen.